Partner niet aangemeld. Achmea moet toch partnerpensioen uitkeren

Achmea moet alsnog partnerpensioen gaan uitkeren aan de partner van een overleden medewerker van chocolatier Baronie – De Heer. De man had bij de verzekeraar zijn vriendin niet aangemeld als partner. Volgens de rechter was hij daartoe op grond van het pensioenreglement ook niet verplicht. Zijn werkgever had dat wel moeten doen. Maar die hoeft niet voor de schade op te draaien omdat hij niet wist van de relatie.

Verzekeraar Achmea betoogt in deze rechtszaak dat de eiseres geen recht had op partnerpensioen. Haar vriend had haar namelijk niet aangemeld als partner. Zij was bij de verzekeraar niet bekend en daarom is er geen rekening met partnerpensioen gehouden. Volgens Achmea volgt er een aanmeldplicht uit de algemene informatieverplichting van het pensioenreglement. En tevens uit de definitie van het begrip partner in dat reglement en uit de bijbehorende verzekeringsvoorwaarden.

Ruim omschreven

De Rechtbank Gelderland volgt op alle punten het verweer van de vrouw. In het pensioenreglement is volgens de rechter niet expliciet opgenomen dat een partner moet worden aangemeld. Er geldt een informatieverplichting, maar die vindt de rechter “zodanig ruim omschreven” dat de man daarin niet kon lezen dat hij zijn partner bekend moest maken bij Achmea.

Volgens Achmea is in de definitiebepaling van de partner opgenomen dat alleen de (gewezen) deelnemer kan aantonen dat sprake is van een notariële samenlevingsovereenkomst. De partner kan dit dus niet achteraf aantonen, aldus de verzekeraar. Nee, zegt de rechter, er staat alleen dat de deelnemer een vijf jaar durende gezamenlijke huishouding moet kunnen aantonen. Het feit dat er sprake is van een samenlevingscontract is volgens de tekst van het reglement voldoende om als partner aangemerkt te zijn.

Pensioenoverzicht

Achmea wijst erop dat op de Uniforme Pensioenoverzichten (UPO’s) achter het kopje ‘partnerpensioen’ steeds heeft gestaan ‘geen partner bekend’. De man had volgens de verzekeraar hieruit moeten begrijpen dat hij zijn vriendin moest aanmelden. Volgens de rechter kunnen UPO’s echter niet worden aangemerkt als officiële toelichting op het pensioenreglement. “Ten slotte kan het feit dat hij zijn eerdere partner wel heeft aan- en afgemeld niet tot het oordeel leiden dat hij daartoe op grond van het pensioenreglement ook gehouden was”, aldus het vonnis.

Deelnemer is niet de verzekeringnemer

Ook het beroep van Achmea op de verzekeringsvoorwaarden faalt. De verplichtingen die daaruit voortvloeien, gelden de verzekeringnemer. Dat is niet de pensioendeelnemer, maar de werkgever. In dit geval Baronie – De Heer. Achmea heeft niet weersproken dat de vrouw aan alle overige voorwaarden om in aanmerking te komen voor partnerpensioen voldoet Daarom moet de verzekeraar alsnog uitkeren.

Vrijwaringszaak

In een vrijwaringszaak heeft Achmea ook getracht de chocolatier te laten opdraaien voor de geleden schade. Baronie heeft betoogd dat het bedrijf de partner van een werknemer niet hoefde aan te melden omdat er sprake was van een ‘onbepaald partnersysteem’. “De aanmelding is dan immers niet van belang voor de uitvoering en financiering van de pensioenregeling”, aldus Baronie.

Met die redenering is de rechtbank het niet eens. “Zoals door Baronie terecht is gesteld, brengt de wijze van financiering van het partnerpensioen inderdaad met zich dat wordt geabstraheerd van de persoon van de partner, maar dat betekent – anders dan Baronie heeft betoogd – niet dat het voor Achmea niet van belang is te weten dát er een partner is. Achmea heeft immers onbetwist gesteld dat voor de partner een verzekeringsovereenkomst moet worden gesloten en dat daarvoor door de werkgever premie moet worden betaald.”

Overmacht

Baronie heeft echter aangevoerd dat ze niet op de hoogte was van de relatie tussen haar werknemer en zijn vriendin. Het bedrijf doet daarmee een beroep op overmacht. De kantonrechter meent dat de werkgever geen feiten kan melden waarvan zij geen weet heeft. De verantwoordelijkheid om relevantie wijzigingen in een persoonlijke situatie kenbaar te maken, ligt bij de werknemer. “Zonder nadere toelichting valt niet in te zien op grond waarvan een werkgever gehouden zou zijn op actieve wijze informatie bij zijn werknemers in te winnen. Het enkele feit dat op een werkgever de verplichting rust gegevens aan een pensioenverzekeraar door te geven, levert een dergelijke grond niet op.”

De tekortkoming kan Baronie daarom niet worden toegerekend, oordeelt de rechter. Dat betekent dat het bedrijf ook niet hoeft op te draaien voor de schade. De partner is dus niet aangemeld, maar Achmea moet toch partnerpensioen uitkeren; met terugwerkende kracht. De man overleed in augustus 2013.

Bron: amweb, auteur Paul de Kuyper (met toestemming overgenomen)

Onze reactie

Als de onwetendheid van de werkgever aangaande de privésituatie van diens werknemers een zwaarwegend argument is om pensioenclaims te voorkomen, dan zou iedere werkgever aangeraden moeten worden de werknemers hier totaal niet over te bevragen. Maar er zullen dan toch situaties optreden, personeelsuitjes + partners bijvoorbeeld, dat de werkgever kon weten dat de werknemer een partner had, of, in ieder geval, er beter maar naar kon vragen. Of toch weer niet? En hoe pakt het dan uit?

Het tweede wat ons opvalt, is dat de werkgever hier een uitleg geeft over het onbepaald partner-systeem en dat de rechter hier in meegaat. Uit de offerte en het pensioenreglement en/of uitvoeringsovereenkomst zou duidelijk moeten blijken of er sprake is van een onbepaald of bepaald partnersysteem. Daarover staat in dit vonnis niets.

Dit vonnis werpt wat ons betreft alleen maar onduidelijkheid op over wederzijdse verplichtingen in de driehoek werknemer – werkgever – pensioenuitvoerder. Als pensioenadviseur zullen wij dus nog scherper moeten zijn op de definitie van het (on)bepaald partner-systeem en de verplichtingen die hieruit voor betrokken partijen gelden. Want uiteindelijk zou, in de situatie van Baronie – De Heer, het kwartje net zo goed in de richting van de werkgever hebben kunnen vallen.

In een andere zaak bij de Kantonrechter Apeldoorn moest de verzekeraar ook het partnerpensioen betalen. Dat terwijl er toch een getekende afstandsverklaring was. Zie ook dit artikel.