MISCOMMUNICATIE

“Er verandert dus bijna niets.” Alleen de naïevelingen geloven dat de waarheid in het midden ligt; in het midden liggen de compromissen, de gecastreerde waarheden. Daar lijkt deze tekst op uit een brief die een werknemer van zijn pensioenuitvoerder kreeg. Deze werknemer neemt deel in een beschikbare premieregeling. Wat is hier mis mee? Alles en een beetje niets. In ieder geval miscommunicatie. Laat me dat even toelichten.

We krijgen een nieuw pensioenstelsel met ingang van 2022. Althans dat is de bedoeling. Sociale partners en kabinet hebben dat met elkaar in het Pensioenakkoord zo afgesproken. Toegegeven, er moeten nog veel details uitgewerkt worden, maar de hoofdlijnen zijn bekend. Eén van die hoofdlijnen is dat we overgaan van een zeker pensioen naar een onzeker pensioen. In pensioentermen: een overgang van een middelloonregeling naar een beschikbare premieregeling, voor alle pensioenfondsen.

Gordijnen en mist

Niet elke werkgever hoeft verplicht aangesloten te zijn bij zo’n pensioenfonds; die mogen zelf kiezen en kiezen dan vooral, je raadt het al, voor de beschikbare premieregeling. Dus zou je kunnen zeggen dat het helemaal klopt dat er dus bijna niets verandert voor deze werkgevers. Net zoals in die brief aan die werknemer te lezen valt. Toch slaat die manier van communiceren finaal de plank mis. Miscommunicatie dus. Aegon jaagt hiermee de werkgever en werknemer in de gordijnen nadat het mistgordijn dat met de brief is neergelegd is opgetrokken. Pensioen kan simpel maar doe het dan wel goed.

Geen omgekeerde salamimethode

Gebruik niet de omgekeerde salamimethode maar leg meteen het hele verhaal in hoofdlijnen op tafel, zo simpel mogelijk uitgelegd. Wat klopt is dat in het nieuwe pensioenstelsel huidige beschikbare premieregelingen in stand kunnen blijven tot de laatste werknemer hier uit vertrekt. Voor die werknemers hoeft de pensioenregeling dus niet persé te veranderen. Wat verandert er dan wel?

Ongelijkheid?

Deze werknemer kan in het nieuwe pensioenstelsel, vanaf 2022 een collega krijgen waarvoor de werkgever een hogere pensioenpremie betaalt. Dat kost de werkgever extra geld. Ongelijkheid? Dat zal op de één of andere manier opgebracht moeten worden. Ook werknemers in de dan oude pensioenregeling kan gevraagd worden meer zelf bij te dragen. Of salarisverhogingen zitten er even niet in omdat de pensioenlasten hoger zijn. Wat ook mogelijk is dat de werkgever zo snel mogelijk alle werknemers in de nieuwe pensioenregeling wil laten deelnemen. Dan moeten werknemers mogelijk gecompenseerd worden of krijgen juist meer pensioen.

Samen optrekken

Kortom, de werkgever krijgt met grote veranderingen te maken en dat kan niet zonder zijn werknemers daarin te betrekken. Ook de ondernemingsraad kan hierin het voortouw nemen. Pensioen is  nu eenmaal een arbeidsvoorwaarde die niet zomaar door de werkgever eenzijdig kan worden aangepast. Miscommunicatie werkt averechts.

Het hele verhaal

Ons advies is om op tijd te beginnen met communiceren over het nieuwe pensioenstelsel. En dan niet volgens de omgekeerde salamimethode. Dat wekt alleen maar onbegrip en vergroot het wantrouwen van werknemers jegens werkgevers en de pensioenuitvoerder. Begin gewoon met het hele verhaal in grote lijnen te vertellen. Dat geeft de werknemers ook een beeld van de uitdaging waar je als werkgever voor komt te staan, naast de uitdaging vanwege de covid-19-crisis. Daarmee wek je als werkgever meer empathie op dan een brief van de pensioenuitvoerder waarin staat dat “er dus bijna niets verandert”.

Tips

Herhaal deze boodschap vervolgens een paar keer maar dan in andere bewoordingen of op een andere manier. Ondertussen kun je als werkgever samen met je pensioenadviseur verschillende mogelijkheden verkennen. Daar zijn wij een jaar geleden al mee begonnen. Je kunt dan precies zien hoe hoog de pensioenlasten worden en welke werknemer meer en welke minder pensioen gaat opbouwen. Daarna kunnen we samen gaan nadenken over oplossingen. Wacht niet te lang, maak op tijd een afspraak en neem contact op met Dick Mollema.